MVRDV, Heatherwick en Mecanoo gekozen tot de finalisten in architectuur competitie voor een nieuw wereldwonder
Amsterdam, 6 mei 2025 — Shift, een steward-owned, sociale onderneming die zich inzet voor de transformatie naar een duurzame toekomst, maakt vandaag de vijf finalisten bekend die doorgaan naar de tweede fase van haar internationale architectuurwedstrijd.
De in januari gelanceerde internationale wedstrijd, met een prijzenpot van €250.000, heeft als doel een iconisch landmark te ontwerpen dat een “nieuw wereldwonder” wordt — een plek waar innovatief en duurzaam ontwerp en een meeslepende ervaring, bezoekers raakt en inspireert om mee te doen met de transformatie naar een duurzame toekomst.
75% van de mensen maakt zich zorgen om de klimaat crisis, maar slechts 10% van de mensen leeft op een duurzame manier. Mensen weten vaak niet waar ze moeten beginnen, vragen zich of het niet al te laat is en of het wil impact heeft wat zij doen. Het interessante: het IPCC heeft berekend dat 40-70% van de reductie in CO2 die we in 2050 moeten bereiken voor de Parijs doelstellingen kan worden herleid naar ons individuele gedrag. Daar zit een grote kans om mensen te inspireren voor meer positieve impact, denkt Shift-oprichter Don Ritzen.
In de Shift landmark zal een permanent programma, gecureerd door Shift, individuele bezoekers en bedrijven inspireren en stimuleren om in actie te komen voor een duurzame en circulaire wereld. Met behulp van meeslepende exposities en kunst worden authentieke verhalen van ondernemers, activisten, kunstenaars en alledaagse burgers die zich inzetten voor een duurzame toekomst, tot leven gebracht.
De wedstrijd wordt begeleid door het in New York gevestigde bureau DVDL. Teams uit 50 landen hebben de competitie briefing gedownload; 80 teams dienden een voorstel in voor de landmark. Drie van de vijf finalisten zijn geselecteerd door een diverse jury van elf experts op het gebied van architectuur, duurzaamheid, biodiversiteit, cultuur en impact investment. Met deze brede mix van expertise gebieden heeft de jury de volgende drie teams gekozen voor fase twee:
Mecanoo, gevestigd in Delft, is een internationaal architectenbureau onder leiding van Francine Houben en partners. Hun werk focust op mensen, plekken, purpose en poëzie—en zorgt voor plekken die inclusief, duurzaam en innovatief zijn en alle zintuigen prikkelen. Projecten als het Natural History Museum in Abu Dhabi, Station Kaohsiung en de bibliotheek van de TU Delft tonen hoe zij communities verbinden met betekenisvol design.
MVRDV, opgericht door Winy Maas, Jacob van Rijs en Nathalie de Vries, is een wereldwijd gerenommeerd bureau voor architectuur en stedenbouw. Hun werk, waaronder de Valley in Amsterdam, de Markthal in Rotterdam en de Tianjin Binhai-bibliotheek in China, staat bekend om gedurfde ideeën die conventionele stadsontwikkeling uitdagen en de kracht van data, duurzaamheid en sociale interactie benutten.
Office for Political Innovation, opgericht door Andrés Jaque, is een bureau met vestigingen in Madrid en New York dat architectuur benadert door middel van een intersectionele aanpak. Bekende projecten zijn onder andere Ocean Space in Venetië voor TBA21–Academy, het Babyn Yar Museum of “Memory and Oblivion” in Kyiv en de Reggio School in Madrid.
Heatherwick Studio bestaat uit meer dan 250 probleemoplossers die werken aan het verbeteren van de fysieke wereld om ons heen. Vanuit hun studio’s en werkplaatsen ontwerpen ze gebouwen, objecten, plekken en infrastructuur. Belangrijke projecten zijn onder andere het UK Pavilion (Expo 2010), de Olympische vlam (2012) en Vessel in New York.
Ecosistema Urbano, opgericht in 2000 door Belinda Tato en José Luis Vallejo, is een bureau uit Madrid en Boston dat zich richt op “urban social design”. Ze creëren omgevingen die zelf-organisatie, sociale interactie en ecologische verbondenheid stimuleren. Bekende projecten zijn de Eco-Boulevard in Madrid en Polinature, een klimaatprototype dat stedelijke hitte vermindert en bestuivers aantrekt.
Elk van de 5 finalisten teams, inclusief de twee vooraf geselecteerde bureaus, ontvangen €40.000 om hun visie verder te ontwikkelen voor een eindpresentatie aan de jury en een publiek van investeerders en stakeholders. Het winnende ontwerp ontvangt een aanvullende prijs van €50.000 en vormt de basis voor het eerste Shift "wereldwonder", dat in Nederland zal worden gebouwd.
Ben van Berkel, architect en jurylid: “Architectuur moet vandaag de dag meer doen dan enkel problemen oplossen—het moet je verbeelding prikkelen, gedrag beïnvloeden en nieuwe vormen van gemeenschap mogelijk maken. De vijf geselecteerde voorstellen doen dat elk op hun eigen manier. Ze doorbreken traditionele conventies, omarmen complexiteit en tonen hoe design een katalysator kan zijn voor systeemverandering. Dit is het soort denken en design dat onze toekomst nodig heeft.”
Carice van Houten, actrice, klimaatactivist en jurylid, voegt toe: “Echte verandering gebeurt niet in isolatie—het ontstaat als we samenkomen. Wat mij raakt in deze ontwerpen is dat ze verder gaan dan duurzame checklists. Ze nodigen mensen uit, creëren ruimte voor reflectie, verbinding en gedeelde verantwoordelijkheid. We hebben zulke plekken meer dan ooit nodig—plekken die ons samenbrengen en herinneren waar we voor vechten: een duurzame toekomst.”
Shift-oprichter Don Ritzen: “De finalisten tonen wat mogelijk is wanneer design een hoger doel dient. Elk concept heeft het potentieel om miljoenen inspiratie-momenten’ te ontketenen—persoonlijke inzichten die leiden tot echte verandering.”
Het Shift landmark maakt deel uit van de bredere missie van Shift: miljoenen mensen activeren om niet alleen bewust te zijn van de klimaatcrisis, maar ook daadwerkelijk in actie te komen. Door middel van meeslepende ervaringen, storytelling en door mensen op authentieke wijze met elkaar in verbinding te krijgen wilt Shift bijdragen aan een sociaal kantelpunt—waarin ècht duurzaam leven de norm wordt.
Meer informatie: competition.shift.world
Aric Chen, Director, Nieuwe Instituut
Astrid Leyssens, Founder, We Are Impact Collective
Ben van Berkel, Founder, UNS
Carice van Houten, Activist, Actress
Clemens Brenninkmeijer, Head of Sustainability, Redevco
Dr. Lewis Akenji, Executive Director, Hot or Cool Institute
Géke Roelink, Director, NEMO Science Museum
Lodewijk Hoekstra, Ambassador and Presenter
Matthias Schuler, Founder, TRANSSOLAR
Mireia Luzárraga, Co-Founder, TAKK
Nicole Maarsen, Real Estate Investor and Trusted Advisor
Over Shift
Shift is een sociale, steward owned onderneming opgericht door ondernemer Don Ritzen. Ritzen gelooft dat gedragsverandering een van de grootste uitdagingen is als het gaat om klimaatverandering en dat het over het hoofd wordt gezien vanwege de controverse. Daarom ging hij op zoek naar een aanpak die miljoenen mensen zou kunnen inspireren.
Shift is één van de slechts 80 Nederlandse ondernemingen die door het accreditatie-proces heen is gekomen van de code Sociale Ondernemingen, wat betekent dat impact op de eerste plaats staat.
Voordat hij Shift begon, was Ritzen medeoprichter van de Amsterdamse accelerator Rockstart, dat kantoren heeft in Bogota, Kopenhagen en Amsterdam.
Sinds de oprichting in 2010 heeft Rockstart geïnvesteerd in meer dan 350 startups in een vroeg stadium, waaronder veel impact georienteerde bedrijven zoals Peerby, Sympower en Hubs. De Rockstart bedrijven samen zijn vandaag de dag EUR 1,7 miljard waard.
Over DVDL
DVDL, de competitieadviseur, is een in New York gevestigde agency van culturele planners die werkt aan bezoekerservaring, placemaking en culturele strategie in Noord-Amerika, Europa en het Midden-Oosten.